تقریبا نیمی از مردم آلمان طبق آخرین نظرسنجی منتشر شده توسط موسسه dpa، خواهان کنارهگیری تیم ملی کشورشان از جام جهانی ۲۰۲۲ قطر هستند. طبق نتایج این نظرسنجی، دقیقا ۴۸ درصد کسانی که مورد سوال واقع شدند، موافقت خود را با انصراف از مسابقات به خاطر وضعیت حقوق بشر در قطر اعلام کردهاند. تنها ۲۸ درصد خواهان حضور در مسابقات بودند و ۲۴ درصد از پاسخ دادن امتناع ورزیدند.
این اعداد برای کشوری که یکی از بزرگان دنیای فوتبال محسوب میشود و افتخارات زیادی در تاریخ جام جهانی دارد، اعداد قابل توجهی است. هیچ ورزشی در جهان از نظر محبوبیت، نزدیک به فوتبال هم نیست. اگرچه نتایج این نظرسنجی بیشتر حکایت از ناکامی فیفا در پاسخ دادن به انتقاداتی که نسبت به این تورنمنت میشود، دارد. حقوق کارگران، غیرقانونی بودن همجنس گرایی در قطر و سایر مسائل، حواشی زیادی را پیرامون بزرگترین تورنمنت ورزشی جهان به وجود آورد.
وضعیت کارگران جام جهانی قطر
این هفته فدراسیون فوتبال آلمان در پاسخ به کمیته ورزش مجلس کشور در برلین، مجبور شد بیانیه منتشر کند. فدراسیون فوتبال آلمان معتقد است که مذاکرات با فیفا رو به جلو حرکت کرده است و نسبت به قبل، وضعیت کارگران در قطر به مراتب بهتر است. هایکه اولریش، دبیر فدراسیون آلمان در این ارتباط گفت:
“من کاملا هواداران یا سایر مسئولان آلمانی که میخواهند به قطر نروند را درک میکند. اما طبق مشاهدات ما، کارگران کاملا تاکید داشتند که اخیرا با کمک ما و مذاکراتی که با فیفا داشتیم، شرایط بهتری پیدا کردهاند. در این رابطه، ما خوشحال هستیم که سهم خود را ایفا کنیم.”
اولریش اخیرا در قامت هیئتی اروپایی برای بررسی وضعیت کارگران در قطر به این کشور سفر کرد.
سازمان عفو بینالملل کاملا مخالف است. این نهاد حقوق بشار در بیانیه خود که به مجلس آلمان ارسال کرده، اعلام کرد طبق بررسی آنها بعد از پیشرفت اولیه بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰، اصلاحات حقوق کارگر در قطر افت کرده است. عفو بینالملل میگوید حتی اصلاحاتی که قبلا دولت قطر قول داده بود، با انفعال و شکست روبرو شده است.
در ادامه بیانیه میخوانیم که دلیل مقاومت زیاد دولت قطر برابر اصلاحات، ترس اقتصاد آنها است که نگران هستند فرصتهای سودآوری و تاثیرگذاری را با اصلاح حقوق کارگر از دست بدهند. فرهنگ مصون بودن، سیگنال مخربی را به دو میلیون کارگر شاغل در قطر میفرستد که ۹۵ درصد بازار کار این کشور را تشکیل میدهند. کارفرماها در قطر میتوانند بدون نگرانی از تحت تعقیب قرار گرفتن، هر کاری میخواهند با کارگر بکنند.
همجنسگرایی در قطر
مشکل حقوق همجنسگرایان در قطر، دیگر مشکل بزرگ میزبان جام جهانی است. اگرچه همجنسگرایی در قطر غیرقانونی است، سخنگوی جام جهانی در مصاحبه با نشریات آلمان گفت که کشور قطر در ایام جام جهانی به همه علاقهمندان به فوتبال فارغ از ملیت، مذهب، جنس، نژاد یا گرایش جنسی، خوشامد میگوید. با این حال این مسئول قطری در ادامه گفت کشور قطر، یک جامعه محافظه کار است و علاقهمندان باید به فرهنگ و سنتهای ما احترام بگذارند. بخشی از این فرهنگ و سنت میتواند همجنسگرایان را به هفت سال زندان محکوم کند.
به عبارت دیگر، همجنسگرایان میتوانند به قطر سفر کنند اما بهتر است در انظار عمومی این مسئله را نشان ندهند.
ورزششویی
هواداران باشگاههای ماینتس و مونیخ ۱۸۶۰ در آلمان این هفته از باشگاه خود خواستند که بازی دوستانه مقابل نیوکاسل را که توسط دولت عربستان سعودی حمایت میشود، لغو کنند. دولت عربستان سعودی متهم است که خبرنگار واشینگتن تایمز، جمال خاشقچی را در سفارت این کشور در ترکیه به قتل رساند. نیوکاسل برای نشان دادن نزدیکی به خاندان آل سعود از هیچ چیز ابایی ندارد. آنها اخیرا از پیراهن سوم خود که طرحی از لباس تیم ملی عربستان است، رونمایی کردند.
در حال حاضر تمرکز رسانهها به خاطر جام جهانی و مسائل پیرامون دولت عربستان سعودی روی خاورمیانه است. اما فوتبال اروپا همواره درگیر مسائلی از این دست بوده است. مثلا آرسنال طی سالهای اخیر از دولت رواندا به عنوان یکی از حامیان اصلی استفاده میکند. این در حالی است که دولت پائول کاگامه، یک رژیم دیکتاتوری است که حقوق بشر را بارها زیرپا گذاشته است. همچنین تیمهای لیگ برتر انگلیس در این سالها همواره با سایتهای شرط بندی فوتبال همکاری کردهاند. شراکت با این سایتها به روندی عادی در فوتبال امروز تبدیل شد.
روسیه در جریان المپیک زمستانی ۲۰۱۴ سوچی و جام جهانی ۲۰۱۸ توانست چهرهای دوستانه و مثبت از خودش به جهان مخابره کند. اما چند ماه پیش دولت روسیه تصمیم گرفت به کشور همسایه اوکراین حمله کند و به همین دلیل تیم ملی روسیه از حضور در جام جهانی ۲۰۲۲ محروم شد. درخواست ندیدن بازیهای جام جهانی، مخصوصا از کسانی که تیم ملی کشورشان در قطر حضور دارد، درخواست بزرگی است. همچنین نمیتوان انتظار داشت هواداران، تیم باشگاهی خود را به خاطر یک حامی مالی تحریم کنند. اما اعتراض و مقاومت ممکن است. اگر هواداران صدای اعتراض خود را بلند کنند، باشگاهها گوش میکنند. هواداران بایرن مونیخ بارها مدیران باشگاه را به خاطر اسپانسری هواپیمایی قطر، با مشکل روبرو کردهاند.
با اینکه باشگاه بایرن مونیخ میگوید همکاری باعث قطر باعث تغییر فرهنگ این کشور و توجه به فوتبال زنان در قطر شده، خبرنگاران گزارش میدهند که مدیران این باشگاه قرارداد حمایت مالی با قطر را که سال دیگر به پایان میرسد، تمدید نمیکنند. این اقدام مرهون تلاشهای بی وقفه هواداران بایرن است که مدیران را مجبور کردند به خواستههای آنها گوش کنند.