نمایندگان این قاره باید در قطر بیشتر از توان خود تلاش کنند زیرا هیچ کشور آفریقایی نتوانسته از مرحله یک هشتم نهایی جام جهانی عبور کند.
در جام جهانی فوتبال یک مانع غیرقابل انکار بر آفریقا وجود داشته است. با رسیدن به مرحله یک چهارم نهایی جام جهانی 1990، کامرون معیاری را تعیین کرد که هنوز از آن پیشی نگرفته است. سنگال و غنا نیز به ترتیب در سال‌های 2002 و 2010 به مرحله یک چهارم نهایی رسیدند، اما تاریخ گروه این قاره در صحنه جهانی با موفقیت نسبی همراه بوده است.
شیرهای رام نشدنی کامرون با ورزشکاری بی‌باک راجر میلا، چراغ درخشان جام جهانی 1990 ایتالیا بودند. برد مقابل آرژانتین، رومانی و کلمبیا، استانداردها را بالا برد و برای اولین بار، یک تیم آفریقایی سه برد در جام جهانی کسب کرد. به طور گسترده انتظار می‌رفت که این عملکرد نویدبخش عصر جدیدی از موفقیت باشد. همچنین به نظر می‌رسید که ادعای پله مبنی بر قهرمانی یک تیم آفریقایی در جام جهانی تا سال 2000 را توجیه می‌کند. با این حال، این پیش بینی در نهایت شکست میخورد.
اما در سال 2002، سنگال روی جایزه بزرگ شرط‌بندی کرد. در میان انبوهی از باخت‌های اولیه از همان ابتدا، این تیم با شکست دادن فرانسه، قهرمان کنونی، در صدر قرار گرفت و به اولین تیم آفریقایی تبدیل شد که بدون شکست در مرحله گروهی جام جهانی پیش رفت. آن ها در نهایت با خستگی و یک گل طلایی شکست خوردند، اما این موفقیت جذابیت اصلی فوتبال سنگال را آغاز کرد.
در سال 2010، غنا تنها یکی از شش نماینده بود که از مرحله گروهی آفریقای جنوبی صعود کرد. ستاره‌های سیاه (The Black Stars) با ترکیب تجربه اولین بازی خود در سال 2006 با وعده قهرمانی تیم زیر 20 سال 2009 خود در جام جهانی 2009، فوتبال سازمان یافته و منظمی بازی کردند و پس از پیروزی مقابل صربستان و ایالات متحده، به نیمه نهایی دست یافت. پس آیا آن همه وعده و امید از بین رفته است؟
ناتوانی تیم‌های آفریقایی در عبور از این حد معین به آسیب‌های اقتصادی این قاره نسبت به اروپا و آمریکای جنوبی مرتبط است. بر اساس بررسی جمعیت جهانی، بر اساس درآمد سرانه ناخالص ملی (تا سال 2020)، 9 کشور از 10 فقیرترین کشور جهان در آفریقا هستند. این یک اثر گلوله برفی ایجاد می‌کند که بر پتانسیل این قاره تأثیر می‌گذارد، توسعه را محدود می‌کند، فساد را ممکن می‌کند و مانع از حرفه‌ای شدن می‌شود.
مسابقات جام جهانی آفریقا مملو از رسوایی است، عمدتاً در مورد دستمزدهای پرداخت نشده، که منجر به رسوایی و از بین رفتن تمرکز شده است. گابریل زاکوانی، بازیکن سابق جمهوری دموکراتیک کنگو به الجزیره گفت: «سیاست بیش از حد در فوتبال دخیل است.» «در مورد کشورهای آفریقایی، این نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند، به خصوص برای بازیکنان محلی که به آن پاداش‌ها وابسته هستند. اگر این اتفاق نیفتد، تمرکز از فوتبال دور می‌شود. بنابراین این چیزی است که باید قبل از رسیدن به جام جهانی یا یک تورنمنت بزرگ به آن توجه کرد.»
نکته مهم دیگر، تعداد محدود فرجه‌هایی است که به آفریقا برای جام جهانی داده شده است. برای قاره‌ای متشکل از 54 کشور عضو، فقط 5 فرجه دریافت می‌کند، و آن هم از سال 1998. در مقایسه، اروپا با 55 کشور واجد شرایط، 13 و آمریکای جنوبی، با تنها 10 کشور، بین چهار تا پنج فرجه دریافت می‌کنند. از یک دیدگاه کاملاً احتمالی، این به شدت شانس آفریقا را برای تأثیرگذاری کاهش می‌دهد. همچنین به این معنی است که صعود آفریقا به جام جهانی یکی از دشوارترین‌ها برای مذاکره است.
در اواخر دهه 2000، مصر با وجود سه قهرمانی متوالی در جام ملت‌های آفریقا و شکست ایتالیا در جام کنفدراسیون‌ها در سال 2009، به طرز عجیبی نتوانست در سال‌های 2006 و 2010 حضور داشته باشد. امسال، نیجریه و ساحل عاج، هر دو قهرمان چندگانه آفریقا، علاوه بر مصر و الجزایر، این فرصت را از دست خواهند داد. هوگو بروس، سرمربی آفریقای جنوبی پس از حذف تیمش از جدول مسابقات، احساسات عمومی را در این قاره ابراز کرد: “این عادلانه نیست، برای تیم‌های خوب در اروپا آسان‌تر است که به جام جهانی صعود کنند تا [تیم‌های خوب] در آفریقا.” بروس به روزنامه SA The Citizen گفت.
شیرهای (Lions) نوید بخش
کامرون، مراکش، سنگال، تونس و غنا نماینده آفریقا در جام جهانی قطر خواهند بود. هر پنج تا قبلاً در بزرگترین رویداد فوتبال ظاهر شده‌اند. کامرون، مراکش و سنگال در اوایل سال جاری به مرحله یک هشتم نهایی جام ملت‌های آفریقا راه یافتند. تجربه مسابقات و قدرت ستاره کم نخواهد بود.
سنگال، قهرمان کنونی آفریقا، به سادیو مانه می‌بالد، آندره فرانک زامبو آنگویسا کامرونی یکی از بهترین هافبک‌های لیگ برتر ایتالیا بوده است، تلاش برای جذب مهاجران غنا باعث خواهد شد که آن‌ها علاوه بر محمد کودوس از آژاکس و توماس پارتی از آرسنال، بازیکنانی مانند ایناکی ویلیامز و طارق لمپتی را به صف کنند و اشرف حکیمی، مدافع کناری مراکش، یکی از بهترین بازیکنان جهان در پست خود است. به گفته امانوئل آمونکه، فوتبالیست سال آفریقا در سال 1994، سنگال و مراکش بهترین شانس این قاره برای موفقیت در خاورمیانه هستند.
آمونکه گفت: “همه پنج تیم در بازی‌های دوستانه اخیر به اندازه کافی مورد آزمایش قرار گرفته‌اند و می‌دانند که قبل از فکر کردن به بلیت نیمه نهایی، ابتدا باید از گروه خارج شوند.” “یک مرحله در یک زمان روند خوبی است. مسابقات قطر فرصتی عالی برای تیم‌های آفریقایی است تا آنچه را که در روسیه رخ داد، زمانی که هیچ تیمی به دور دوم صعود نکرد، اصلاح کنند.”
خوش‌بینی او با زاکوانی، که حتی نسبت به چشم‌انداز سنگال خوش‌بین‌تر بود، مشترک است. زاکوانی گفت: «فکر می‌کنم همیشه در جام‌های جهانی یک وایلد کارت وجود دارد. من دوست دارم سنگال به نیمه نهایی برسد. بسیاری از مردم ممکن است فکر کنند که من دیوانه هستم، اما به نظر من، سنگال تیمی است که این بار می‌تواند همه را شوکه کند.» «پنج تیم آفریقایی قطعا برای رقابت حضور خواهند داشت. من فکر نمی‌کنم آن‌ها آنجا باشند تا فقط تعداد تیم‌های شرکت کننده را بالا ببرند. وعده و استعداد زیادی وجود دارد.»
این کمک می‌کند که سنگال با تساوی با قطر، اکوادور و هلند میزبان در گروه A، آسان‌ترین تساوی را داشته باشد. مراکش، کامرون، تونس و غنا گروه‌های دشواری برای پیش رفتن دارند و بلژیک، برزیل، فرانسه قهرمان و پرتغال رتبه‌های اول را در گروه‌های خود دارند. چالش پیش روی نمایندگان آفریقا هرگز سخت‌تر از این نبوده است. اگر قرار باشد آن مانع را از بین ببرند، مطمئناً باید آن را به دست آورند.
